Kur fëmijët fillojnë të ecinNdërsa mosha mesatare që fëmijët fillojnë të ecin është rreth 12 muaj, disa i hedhin hapat e tyre të parë edhe më herët e disa shumë më vonë. "Foshnjat mund të fillojnë të ecin që në muajin e 9_të , "Por gjithashtu është normale që foshnjat të marrin më shumë kohë ...
Faktori kryesor që ndikon në gjatësinë e një personi është natyrisht “background”-i gjenetik. Por, ka edhe shumë faktorë të tjerë që ndikojnë në gjatësinë e nje fëmije gjatë rritjes dhe zhvillimit, përfshirë ushqimin, hormonet, nivelin e aktivitetit fizik dhe probleme mjekësore.Shkencëtarët ...
Ka shumë informacione të gabuara në lidhje mbi temën se kur duhet të fillojë ushqyerja me ushqime të ngurta për foshnjën tuaj.Shumë prindër ia fillojnë ushqimin e ngurtë fëmijëve të tyre shumë herët, e disa të tjerë ia përdorin atë fëmijëve shumë shpesh. Ja disa këshilla se si duhet në të vërtetë ...
Në cilën orë duhet të shkojnë fëmijët në shtrat dhe për sa kohë duhet të flenë në varësi të moshës së tyre? Kur ishim të vegjël, të gjithë ne i jemi lutur prindërve tanë të qëndronim edhe pak zgjuar. Por ju mund të habiteni kur të zbuloni se cili është orari i përshtatshëm i gjumit për fëmijët.Ja ...
Vaksinat ndonjëherë mund ta bëjnë një fëmijë të ndihet i këputur, me ethe ose i shqetësuar. Ja se çfarë të bëni në lidhje me efektet anësore të vaksinimit.Në këtë artikull do të lexoni:- A janë të mundshme efektet anësore prej vaksinave?- Çfarë duhet të bëj nëse fëmija im ka efekte anësore prej ...
Ndodh që vjen një moshë kur fjalët dhe fjalitë e para te fëmija juaj fillojnë të shpërthejnë. Po kur u bë kaq “llafazan”?Për shkak se gjuha dhe e folura zhvillohen me shumë shpejtësi gjatë fëmijërisë së hershme, mundet të jetë e vështirë për të dalluar se cilat modele të të folurit janë tipike/të ...
Kur fëmija juaj sëmuret ju dëshironi që ai të ndihet më mirë sa më shpejt që të jetë e mundur. Por antibiotikët nuk janë gjithmonë përgjigja, dhe ndonjëherë mund të bëjnë më shumë dëm sesa dobi. Ja se si t'i përdorni në mënyrë të sigurt dhe të shmangni përdorimin e tepruar të antibiotikëve.Në këtë ...
Pas ardhjes në jetë të foshnje gjithë prindërit e rinj kanë pyetje të tipit: Sa qumësht duhet të pijë i vogli ? Sa shpesh duhet ushqyer foshnja? Përgjigjet për këto pyetje dhe të tjera për të cilat mund të jeni të paqartë i gjeni më poshtë.Sa i madh është stomaku i një të porsalinduri?Stomaku i ...
Të porsalindurit i përgjigjen prekjeve të caktuara në të njëjtën mënyrë. Dhe çdo foshnjë e njeh zërin, aromën dhe fytyrën unike të nënës së tij. Për të nxitur trurin e foshnjës suaj, flisni shumë. Duhet të dini që secili fëmijë merr kohën e vetë të zhvillimin, që ndryshon nga ajo e fëmijëve të ...
Me herët mendohej se fëmijët thjesht e humbisnin ADHD-në ndërkohë që zhvillohen e rriten. Por, tani e dimë që edhe pse ADHD fillon në fëmijëri, simptomat shqetësuese mund të vazhdojnë edhe në adoleshencë e më tej – përgjatë jetës së njeriut. Ndërkohë që duket sikur disa fëmijë e tejkalojnë ...
Mutizmi selektiv është një gjendje e zakonshme ankthi ku fëmijët që janë normalisht llafazan në shtëpi heshtin para të huajve ose në shkollë.Kur vajza ime e vogël ishte 3 vjeç, mësuesja e saj parashkollore më thirri disa muaj pas vitit shkollor për të më thënë se ende nuk e kishte idenë se si ...
Shoku i ngushtë i fëmijës suaj ka shfaqur një skuqje të lëkurës. Tre shokë të klasës u dërguan në shtëpi me grip. Duket se kudo që të merrni fëmijën tuaj, njerëzit po kolliten dhe teshtijnë. Kur duhet të shqetësoheni? Çfarë mund të bëni?Ky udhëzues për sëmundjet e zakonshme tek fëmijët ju tregon se ...
Për fëmijët është e zakonshme të shfaqin probleme të sjelljes, si shpërthime inati e zemërimi, sjellje sfiduese, të kthejnë fjalën dhe të mos dëgjojnë. Me shumë gjasa nuk ka prind të mos jetë përballur me këto sjellje të vështira, që fëmijët mund të bëjnë, ndërkohë përgjatë rritjes ata mësojnë si ...
Të gjithë jemi fajtorë të të qenit të shpërqendruar kur fëmijët tanë duan të bëjnë një bisedë me ne, por ekspertët thonë se të vëmendja ndaj fëmijës është një nga gjërat më të rëndësishme që prindërit mund të bëjnë. Ja sesi të trajnohemi për t’i dhuruar fëmijës gjithë vëmendjen e duhur.Ne jemi duke ...
Për shkak të pandemisë së koronavirusit (COVID-19) janë lënë disi pas dore procedurat rutinë të kujdesit për shëndetin, pothuaj në të gjithë gamën e tyre, si ato të ndërhyrjeve kirurgjikale minore ashtu edhe vizitat e rikontrollit tek mjeku i familjes. Është e qartë që ka shumë pyetje mbi sigurinë ...
Miriam Feldman, autore e librit “Ai erdhi bashkë me të”, rikujton se si ajo mbështeti djalin e saj të rritur me sëmundje mendore ndërkohë që mbajti punën e saj dhe në të njëjtën kohë rriti edhe fëmijët e tjerë.Miriam Feldman dëshiron që t’u tregojë njerëzve se lista me shenja alarmi për çrregullime ...
A ju ka ndodhur që me fillimin e vitit shkollor të rikthehet dhimbja e kokës te fëmija juaj?Shkolla nuk është e vetmja gjë që fillon në vjeshtë. Për shumë fëmijë stresi i rikthimit në klasë risjell dhimbje kokës dhe shqetësimin që ajo shkakton. “Është e zakonshme për prindërit që menjëherë të ...
Mamaja e djalit është shumë e lumtur. Në të vërtetë e gjithë familja është e gëzuar këto ditë. Arsyeja e gëzimit është djali i saj 15 vjeçar, i cili arriti që të merrte notat më të larta në provimet e minimaturës. Por jo shumë kohë më parë, Kristi ishte i shpërqëndruar, shkëputej nga mësimet, i ...
Fëmijët janë shumë të stresuar nga pandemia – madje do të ishte gati e çuditshme që të mos ishin! Por disa sjellje mund të jenë sinjal që mbështetja shtesë është e nevojshme.Pandemia ka qenë stresuese për të gjithë, përfshirë fëmijët. Ndërkohë që fëmijët njihen për qëndrueshmërinë dhe aftësinë e ...
Si për fëmijët dhe për të rriturit, simptomat kryesore që përcaktojnë ADHD-në përfshijnë impulsivitetin, hiperaktivitetin dhe mungesën e vëmëndjes. Jo të gjithë individët me ADHD do t’i shfaqin këto simptoma në të njëjtën mënyrë dhe shkallë. Disa mund të vënë re ndryshime në mënyrën se si këto ...
Prindërit kanë ëndrra të mëdha për fëmijët e tyre. Ndërsa mundohen të rrisin fëmijë të suksesshëm e të arrirë, mund të shkaktojnë krejt të kundërtën e asaj që kërkojnë duke shkaktuar shumë presion dhe një impakt negativ në mirëqenien e fëmijëve, e cila mbartet edhe në moshë madhore. Kini parasysh ...
Sipas një studimi fëmijët që luajnë me baballarët që në një moshë të hershme e kanë më të lehtë të kontrollojnë sjelljen dhe emocionet e tyre, çka ndikon pozitivisht gjatë rritjes dhe në kohën që fillojnë shkollën. Studimi u realizua nga Universiteti i Cambridge duke studiuar ndikimin që ka koha që ...
Është mirë që fëmijët të mbajnë syze dielli kur janë të ekspozuar në diell sepse rrezet ultraviolet mund të rrisin riskun për të pasur katarakte ose shfaqjen e sëmundjeve të tjera në moshë më të vonë. Nëse fëmijët nuk ndihen komod me vendosjen e syzeve dhe refuzojnë t’i mbajnë mos insistoni. ...
Për prindërit është situatë shumë e vështirë kur mësojnë se fëmija i tyre është objekt i bullizmit verbal, fizik apo i rrjeteve sociale dhe internetit. Është mëse normale të ndiheni të shqetësuar por qasja e duhur me problemin do të ndihmonte fëmjën tuaj të ndihej i vlerësuar, i dëgjuar dhe i ...
Ashtu siç e tregon edhe ligji i Murphy-t, tekat e fëmijëve ndodhin në momentet më të pa përshtatshme. Fëmija juaj ose me saktë një njeri 3-vjeçar me mendje të pavarur mund të tensionohet, bërtasë dhe të inatoset papritur kur ju më në fund jeni bërë gati për të dalë në një shëtitje familjarisht ose ...
Ndiheni të lodhur dhe të frustruar. Fëmija juaj është tashmë në shkollë dhe përsëri ka raste që lag shtratin natën. Keni provuar t`i shmangni lëngjet para gjumit. Keni provuar ta zgjoni në mes të natës për të shkuar në tualet. Por prapë, asgjë nuk ka funksionuar.Nuk jeni të vetëm. Prindërit shpesh ...
Janë të shumta përfitimet që lidhen me të caktuarit e detyrave për fëmijët. Ata mësohen me përgjegjësi dhe aftësohen në drejtime të ndryshme. Pjesa më e vështirë është si t’i bindim fëmijët që t’i zbatojnë këto detyra. Sipas ekspertëve të Akademisë Amerikane të Pediatrisë me rëndësi është të ...
Pavarësisht moshës së fëmijës tuaj, ai ose ajo mund të ndjehen të mërzitur ose të kenë emocione të forta. Disa fëmijë reagojnë menjëherë, ndërsa të tjerë mund të shfaqin shenja të vështirësisë shumë më vonë. Sesi reagon një fëmijë dhe shenjat e zakonshme të stresit ndryshojnë në varësi të moshës së ...
Të gjithë fëmijët janë të ndryshëm. Ashtu janë edhe simptoma që ata kanë me daljen e dhëmbëve të parë. Disa prej tyre mund ta kalojnë këtë periudhë pa simptoma të veçanta, të tjerë mund të shfaqin shumë simptoma si:Irritim – mund të shfaqet në mënyra të ndryshme, por ju thjesht e kuptoni që fëmija ...
Studimi 10 vjeçar është i pari që saktëson rëndësinë parashikuese të testimit të gjenomës për autizminNjë nga prioritetet kyçe të ndërhyrjeve te fëmijët me Çrregullimin e Spektrit të Autizmit (ÇSA) është të fillosh herët, me disa të dhëna që tregojnë se foshnjat që në moshën 7 muajshe mund të ...
Thuajse të gjithë prindërit u bërtasin fëmijëve në një moment të caktuar, por sa e dëmshme mund të jetë kjo?Sipas specialistëve – shumë e dëmshme.Ekspertë nga Akademia Amerikane e Pediatrisë thonë se kur u bërtasim fëmijëve shkaktojmë tek ata rritjen e nivelit të hormoneve të stresit duke çuar në ...
Shqetësimi për autizmin është rritur me ritme eksponenciale në vitet e fundit. Por dallimi i shenjave mund të jetë disi “hileqar”, sidomos në fëmijët shumë të vegjël.Shenjat e autizmit dhe veçanërisht shenjat e autizmit te foshnjat janë një shqetësim në rritje mes prindërve të ditëve të sotme. Ajo ...
Shpesh herë mund të kthehet në një situatë shumë konfuze. Fëmija juaj po transformohet para syve tuaj – po rritet, po zgjatet dhe po artikulon shumë. Me siguri mund t`ju lindin shumë pyetje si: A po ushqehet siç duhet? A po zhvillohet siç duhet? etj. Për t`ju ndihmuar me këto pyetje e të tjera, ...
Simptomat mund të jenë të ngjashme por trajtimi ndryshon.Mirësevini në sezonin e gripit dhe infeksioneve të tjera dimërore. (Kujtese! NUK është ende vonë për vaksinën e gripit!)Nëse fëmija juaj ka filluar të teshtij, kollitet dhe të ketë hundët e bllokuara, mund të jeni në dilemë nëse keni të bëni ...
Përgjigja është më e ndërlikuar se sa mendoni.Çrregullimi i Pamjaftueshmërisë së Vëmendjes me Hiperaktivitet (ADHD) tashmë është një gjëndje e dëgjuar dhe e diskutuar në Shqipëri gjatë dekadës së fundit. ADHD është një nga çrregullimet më të zakonshme në fëmijëri dhe shpesh zgjat përgjatë gjithë ...
Kur bebet lindin, ka shumë gjëra të para që i presin: frymëmarrja e parë, prekja e parë etj. Por ndër të tjera, fëmija juaj i porsalindur duhet edhe të shpohet për herë të në thembër për të marr analizën e tij të parë të gjakut.Për çfarë testohen bebet në lindje?Përveç testit të dëgjimit dhe matjes ...
Të gjithë duam t`i mbrojmë fëmijët tanë, nga aksidentet, infeksionet dhe sëmundjet e ndryshme. Për të ndihmuar fëmijën të mos sëmuret duhet të inkurajojmë te ata zakone të shëndetshme dhe të marrim masa për të nxitur sistemin imunitar që në moshë të hershme.5 këshilla që prindërit mund t`i ndjekin ...
Në mënyrë që të përcaktoni nëse fëmija juaj është intolerant ndaj laktozës, është e rëndësishme të kuptoni se cilat mund të jenë shenjat dhe simptomat e këtij problem të tretjes. Fëmijët që janë intolerantë ndaj laktozës nuk prodhojnë mjaftueshëm laktazë – një enzimë natyrale e cila ndihmon në ...
Nënpesha është një problem i shpeshtë te fëmijët. Zakonisht evidentohet nga prindërit, kryesisht nëna ose nga mjeku pediatër, i cili vë re se fëmija nuk është duke u rritur siç duhet ose që pesha e tij nuk si ajo e bashkëmoshatarëve të tjerë.Kur rënia në peshë duhet t`i shqetësoj prindërit?Është e ...
Përgjigje e shkurtër nga një pediatër – gastroenterologA mund fëmijët të kenë sëmundjen celiake dhe cilat janë shenjat?Shumica e personave të diagnostikuar me sëmundjen celiake janë të rritur, por edhe fëmijët mund ta kenë atë.Sëmundja celiake shkakton një reagim autoimun në trup kur dikush ...
Stres i fuqishëm dhe ankth serioz janë përjetimet që priten pasi fëmijët kanë përjetuar një ngjarje të rëndë e traumatike. Cilat janë llojet e ngjarjeve traumatike? Ngjarje që të përballin me vdekjen, plagosjen e dëmtimin e rëndë fizik, përjetimin e kërcënimit të vdjekjes të vetes apo të ...
Nëse jeni diagnostikuar me ADHD ose njihni dikë që vuan, atëherë ju e dini që mundësitë e trajtimeve janë të ndryshme për këdo.Në varësi të moshës, simptomave dhe reagimit të trupit tuaj ndaj mjekimit, ju mund të zgjidhni që të anashkaloni mjekimet tradicionale dhe të kërkoni për trajtime më ...
Metalet e rënda, të cilat mund të dëmtojnë trurin në zhvillim janë të pranishme në 95% të ushqimeve për fëmijë që shiten nëpër supermarkete. Të dhëna këto që vijnë nga një studim i kryer nga organizata “Fëmijë të shëndetshëm, e ardhme e ndritur” (Healthy Babies Bright Futures - HBBF), ne Shtetet e ...
Marrja e gjakut te fëmijët nuk është aspak një eksperiencë e lehtë dhe e këndshme, si për fëmijën, prindin por edhe për personelin mjekësor. Kryerja me sukses e kësaj procedure, duke u kujdesur që për fëmijën mos të kthehet në një situatë traumatike, nuk është vetëm për shkak të teknikës së duhur ...
Infeksionet e veshit janë një ndër arsyet më të shpeshta të vizitave të fëmijëve te pediatri. Në më të shumtën e rasteve ato kanë nevojë për trajtim mjekësor. Infeksionet kronike të veshit mund të shkaktojnë probleme të dëgjimit çka mund të ndikoj edhe në zhvillimin e të folurës të fëmija.Nëse ...
Studimet e reja kanë treguar se bebet e lindura me operacion cezarian kanë më shumë gjasa për të shfaqur Crregullim të Spektrit Autik (ASD) dhe Crregullim të pamjaftueshmërisë së vëmendjes më hiperaktivitet (ADHD). Studimi meta-analitik i 61 studimeve i kryer në 19 shtete, që shqyrtoi 20.6 ...
Temperatura te fëmijët mund të jetë një ndër simptomat më të frikshme për prindërit, sidomos nëse temperatura është e lartë dhe fëmijët janë ende shumë të vegjël.Në këtë artikull do të mësoni se çfarë mund ta shkaktoj temperaturën te fëmijët e vegjël dhe çfarë duhet të bëni në këto raste.Çfarë e ...
Idea se vaksinat mund të shkaktojnë autizëm ka marr dhe një goditje tjetër këtë vit, me një artikull të ri të publikuar në British Journal of Medicine. Në këtë artikull thuhet se studimi i vitit 1998 nga Andreë Ëakefield, i cili gjeti një lidhje të autizmit me vaksinat – është konsideruar tashmë si ...
Pas pak kohësh që femija juaj ankohet për nauze (i vjen për të vjellë), ai nis të vjellë. Sigurisht, mund të shqetësoheni dhe kërkoni ta ndihmoni shpejt. Fatmirësisht, të vjellat te fëmijët shpesh nuk janë të rrezikshme dhe kalojnë shpejt. Shkaqet më të shpeshta janë infeksionet virale ose atë që e ...
Fëmija juaj ka pësuar aksidentalisht një goditje në kokë dhe ju i drejtoheni urgjencës. Pas vizitës me mjekun, ju rekomandohet që të bëni kujdes në ditët në vazhdim. Sigurisht, që lehtësoheni nga këto fjalë të mjekut por edhe mund të jeni pak konfuz. Çdo të thotë “të bëni kujdes”?Së fundmi janë ...
Studime të reja tregojnë se përdorimi i tepërt i rrjeteve sociale mund të jetë tepër ndikues në shëndetin mendor të adoleshentëve. Sa më shumë të përdoren mediat sociale aq më i lartë është risku për depresion. Sipas një studimi të kryer nga Universiteti i Montrealit koha e shpenzuar përgjatë një ...
Për shekuj me rradhë ndoshta, prindërit i kanë thënë fëmijëve të tyre të dalin e të luajnë jashtë. Duke bërë kështu, ata nuk e dinin që ishin duke ushqyer aftësi emocionale, konjitive dhe gjuhësore te fëmijët e tyre. Këto aftësi i ndihmojnë fëmijët të ndërtojnë funksionet ekzekutive dhe sociale e ...
Përdorimi i Melatoninës me efekt të zgjatur përmirëson gjumin tek fëmijët me Çrregullim të Spektrit Autik (ASD) dhe shoqërohet jo vetëm me përmirësimin e sjelljeve eksternalizuese te fëmijët, por gjithashtu me një përmirësim të cilësisë së jetës për prindërit. Këto ishin rezultatet e dy studimeve ...
Rezultatet e këtij studimi do t’ju nxisin edhe më shumë dëshirën për t’u ulur dhe për të lexuar sa më shumë libra me fëmijën tuaj. Leximi që ju bëni për fëmijët tuaj është diçka e paçmueshme për njohuritë e tyre dhe ky studim i ri e konfirmon këtë gjë. Fëmijët të cilëve u lexohen 5 libra në ...
Një studim i ri ka treguar se fëmijët të cilët janë viktimë e bullizmit janë rreth 40% më shumë të rrezikuar për çrregullime të shëndetit mendor në moshën 20 vjeçare. Po ashtu, është parë se të rinjtë me histori bullizmi kanë 35% më pak gjasa të jenë të punësuar.Në këtë studim janë përfshirë 7000 ...
Një studim i ri ka zbuluar se mjaftojnë dy orë para ekranit në ditë për të bërë fëmijët të sillen më keq kur arrijnë moshën pesë vjeçare.Fëmijët e vegjël që përdorin telefona dhe tableta për më shumë se dy orë në ditë kanë shtatë herë më shumë gjasa për të zhvilluar ADHD dhe pesë herë më shumë ...
Sipas zbulimit të një studimi të ri, traumat e fëmijërisë si pasojë e prindërimit të pakujdesshëm, mund të shkaktojnë dëmtime strukturore në tru dhe rrisin mundësinë për depresion të rëndë. Për herë të parë shkencëtarët kanë lidhur ndryshimet e stukturës së trurit me ngjarjet traumatike të ...
Çfarë është Çrregullimi i Sjelljes? Është model kronik sjelljeje që i shkakton dëm të tjerëve e që thyen normat apo rregullat sociale Çrregullimi i sjelljes dhe sjellja antisociale tek fëmijët kanë keto karakteristika: Kryerje veprimesh dhe mbajtje qëndrimesh që nuk janë në ...
Çrregullimi i pamjaftueshmërisë së vëmendjes me hiperaktivitet (ADHD) karakterizohet nga prania e mungesës së vëmendjes, aktivitetit të tepruar dhe impulsivitetit.Pavëmendja i referohet stilit të sjelljes, përfshirë çorganizimin dhe mungesën e vazhdimësisë së më tepër sesa një procesi psikologjik, ...
Çrregullimet e spektrit të autizmit mund të shfaqen ndryshe në individë të ndryshëm. Kryesisht, ato shfaqen si çrregullime të zhvillimit, të cilat ndikojnë në mënyrën se si fëmijët komunikojnë, sillen dhe bashkëveprojnë me të tjerët. Shenjat e para mund të shfaqen në periudha të ndryshme të ...
Një djalë filloi të puliste kapakët e syve (hap e myll) kur ishte 5 vjec dhe disa muaj më pas filloi të kryente lëvizje jo rritmike të nofullës. Në moshën 7 vjeçare, pulitja e syve vazhdonte, ndërkohë që kryente edhe zhurmën e tërheqjes së hundëve dhe lëvizje të shpatullave. Në adoleshencë ai ...